کارگردان: ملیکا غلامی و ایمان صالحی
فیلم کوتاه «ترس خود را جابهجا میکند» به کارگردانی مشترک «ملیکا غلامی و ایمان صالحی»، در جشنواره امسال به عنوان بهترین فیلمنامه و بهترین فیلم معرفی شد.
موضوعِ فیلم؛ نگرانیهای زنِ باردار و انتقال جنین به بدنِ همسرِ او و تجربهی تغییرات هورمونی و ترسهای شایع این دوران برای یک مرد، از موضوعات جذاب و تقریبا بکر بود.
عوامل فیلم با پرداختن بهتر این سوژه، میتوانستند سبب ارتقای دانش و بهتبعِ آن، همراهی و همدلی مردان نسبت به همسران باردارشان شوند.اما نمایش فوران احساسات منفیِ مرد و نهایتا مرگ او در اثر عدم تحمل بارِ روانی ناشی از بارداری، باعث شد این فیلم سندی در جهت نمایش «تبعیض علیه زنان» آنهم در سطحِ امر ذاتی و تکوینی گردد.
رد پای نگاه جشنوارهای و روندی که از سالهای گذشته پایهریزی شده و به فیلمسازان جوان راه و رسم دریافت جایزه را نشان داده، در این فیلم کوتاه نیز مشهود است. قانون ″سقط جنین″ و ″سیاستهای ضد جمعیتی″ در این سالها از موضوعات قابل توجه جشنوارههای گوناگون به حساب میآید. در بخشی از فیلم پزشک به مرد میگوید جنین هشت ماهه را سقط کند و رفتار زن در مواجهه با این نظر، طعنهای معنادار به قانونِ عدمِ سقط جنین بعد از چهارماهگی است.
این فیلم، با رویکردی ضد سیاستهای جمعیتی؛ تعریفی یکسویه از بارداری ارائه داده و آن را به نگرانیها و ترسها که البته قابل انکار نیست، تقلیل داده است.زنِ باردار، «مجرای خلقتِ الهی» است و باروری، برای حفظ زندگی، قدرت و نشاطِ شایانی به زن میدهد و هماهنگ با اقتضائات وجودیِ اوست. او جمعِ اضداد است، از طرفی خوشحال است که موجودی را در بطن دارد و در عین حال نگران است که در حقِ جنیناش کوتاهی نکند، بنابراین نمایش یکجانبه نگرانیها، سبب ناامیدی است.
قصهای که در ترس خودش را جابجا میکند؛ روایت شده، مصداق خارجی ندارد و از منطق عقلی برخوردار نیست. زن باردار است و از شربت ویتامینی خارجی تغذیه میکند. او دچار ترس شده و مرد به او میگوید «با این ویتامینها سم هم بخوری، بچه مثل من قوی میشه» اما با مراجعه به پزشک مشخص میشود بچهای در میان نبوده! پزشک به آنها میگوید جنین تجزیه شده یا از ابتدا بچهای نبوده و ورم بوده است!! ناگهان و به دلایل نامعلوم، مرد، حامل جنین میشود. در نگاه نمادین؛ حفظ نسل به مدت معدودی به مرد به عنوان نماد حاکمیت میرسد اما او قادر به حفظ نسل نیست و میمیرد.در صحنه پایانی فیلم، زن که حالا افسرده شده با گشودن در یخچال جنین یا قلبی را مشاهده میکند که رگش به شربت ویتامین خارجی متصل و در حال تغذیه است. در واقع جنینِ در حال تغذیه، امیدی میپروارند که پرورش نسل از دست حاکمیتِ پُر مدعا خارج شده و نسل جدید همچنان به حیات خود ادامه میدهد آنهم با شربتِ خارجی!
این فیلم کوتاه با چنین محتوایی، به عنوان برگزیده جشنواره فیلم کوتاه و نامزد چند بخش برای دریافت جایزه معرفی شده است، حال آنکه در شرایط فعلی، کشور با معضل پیرشدگی جمعیت و چاله جمعیتی روبروست!
روبش را در پیامرسانها دنبال کنید.
@irwipe